Znojenje je prirodni proces i fiziološka reakcija organizma na povišenu spoljnu temperaturu ili fizičku aktivnost. Na ovaj način organizam reguliše tjelesnu temperaturu pri fizičkoj aktivnosti i nešto višoj temperaturi vazduha. Proces može biti i reakcija na uzbuđenost i stres. Ne reaguju svi pojačanim znojenjem na visoku spoljašnju temperaturu. Ima osoba koje se veoma oskudno znoje, izostanak znoja nekada je znak bolesti i upozorenje na mogući toplotni udar.
Šta je znojenje?
Znojenje je proces tokom kojeg se tijelo oslabađa toksina, bakterija. Anhidroza se određuje kao stanje u kojem osoba ne može da se normalno znoji.
I pored visoke spoljne temperature, znoja skoro uopšte nema ili ga ima veoma malo. Tijelo se zato ne hladi na pravi način, a sve može dovesti do pregrijavanja i toplotnog udara.
Oskudno znojenje kao znak upozorenja
Pri visokim ljetnjim temperaturama neko se manje ili više znoji. Veoma oskudno ili nikakvo znojenje na plus 35 stepeni Celzijusa može biti znak upozorenja na mogući toplotni udar, upozorava dr Karan Raj.
– Dolazi do ekstremne dehidracije, pa prirodni mehanizam hlađenja organizma više nije u mogućnosti da funkcioniše. Ne dolazi do prirodne termoregulacije i osnovna tjelesna temperatura stalno raste. Ovo stanje nikako nije dobro, jer su u ovakvim situacijama moguća oštećenja drugih organa – kaže dr Raj.
Tjelesna temperatura može da bude viša od 40 stepeni
Stanje je praćeno konfuzijom, a kako dr Raj objašnjava kod teškog toplotnog udara usljed dehidracije dolazi i do promjena na mozgu. Toplotni udar je je reakcija na pregrijavanje tijela, najčešće poslije dužeg izlaganja visokim temperaturama. Tjelesna temperatura može da poraste na 40 stepeni ili više.
Stanje zahtijeva hitnu medicinsku intervenciju, ako se ne liječi moguće je da dođe do oštećenja vitalnih organa kao što su mozak, srce, bubrezi.
– Javljaju se jake glavobolje, smanjuje se perfuzija krvi u mozak, što sve ima za posljedicu konfuziju, pospanost i razdražljivost pacijenta – navodi dr Raj.
Dolazi i do grčenja mišića, jer jaka dehidracija dovodi do disbalansa elektrolita, posebno natrijuma i kalijuma. Sve ovo uzrokuje slabost, mišići nisu u stanju da se pravilno kontrahuju.
Kako da reagujemo?
U slučaju da primijetimo da se veoma malo ili skoro uopšte ne znojimo na visokoj temperaturi, najbolje bi bilo, ako je moguće, da se sklonimo u hlad i popijemo čašu vode.
Savjet stručnjaka je da na vreo ljetnji dan ne izlazimo bez vode, posebno ako smo aktivni, da nosimo komotnu odeću svijetlih boja. Preporuka je i da izbjegavamo alkoholna pića, fizičku aktivnost i boravak na otvorenom prostoru u periodu od 11 do 16 sati.
Pacijenti uglavnom nisu svjesni problema
Toplotni udar može se javiti kod svih osoba i kod onih koji pate od anhidroze. Pacijenti koji imaju anhidrozu uglavnom nisu svjesni problema i ne primjećuju da se manje znoje u odnosu na druge osobe.
Preporuka je da zatražimo ljekarsku pomoć, ukoliko primijetimo da se uopšte ili veoma malo znojimo tokom vrućih ljetnjih dana ili fizičke aktivnosti. U slučaju da anhidroza zahvati cjelokupno tijelo nemoguće je hlađenje. Ovo stanje mogu izazvati mnogobrojni faktori, može biti simptom bolesti, ili se javiti kao reakcija na lijekove i povrede. Anhidroza je i nasljedna.
Simptomi i uzroci anhidroze
Simptomi anhidroze su slični simptomima toplotnog udara sa malo ili skoro ni malo znoja, moguća je vrtoglavica, crvenilo, grčevi.
Anhidroza je posljedica nepravilnog rada znojnih žlezda i može imati više uzroka. Stanje može biti posljedica psorijaze i začepljenja pora na koži, moguće je da se javi i poslije operacije ili neke trauma – piše portal eKlinika.
